İstanbul — Moldova, son günlerde memleketler arası kamuoyunun dikkatini çeken bir olayla gündeme geldi. 1994 yılında Türkiye’nin diplomatik desteğiyle kurulan Gagavuzya Özerk Bölgesi’nin Valisi Evghenia Gutul, 25 Mart’ta ülkemize planladığı ziyaret öncesinde Kişinev Uluslararası Havalimanı’nda gözaltına alındı. Gagavuzya ile Global Gazetecilik Kurulu ortasındaki işbirliğini güçlendirmeyi ve Türkiye’deki taraflarla ortak projeleri geliştirmeyi amaçlayan Gutul’un 72 saat süren gözaltı süreci, Moldova’daki demokratik yönetim anlayışı ve bölgesel özerklik konularında endişeleri beraberinde getirdi.
“Haksız gözaltı süreci ve uzatma çabası zulme dönüşüyor”
Evghenia Gutul’un Avukatı Serghei Moraru açıklamalarda bulundu: “Siyasi zulmün açıkça tırmanmasıyla, başlangıçta Gutul’u 2023 seçimleriyle ilgili kuşkulu suçlamalarla gözaltına alan Moldova yetkilileri, artık şok edici bir formda yeni savlar uydurarak, devam eden yasadışı gözaltını yasallaştırmak için organize kabahat kümelerinden fon aldığını tez ettiler. Bu kasıtlı bir baş karışıklığı, ilgili kamu kurumlar ortasında kaos yaratma teşebbüsü olarak görünüyor. Savlar temelsiz ve hiçbir halde gerçekliği yansıtmıyor. Haksız bu gözaltı sürecinin bir an evvel sonlandırılmasını bekliyoruz.
Türkiye ile tarihi, kültürel ve ekonomik derin bağlara sahip olan Gagavuzya, ülkemizin eğitim, altyapı geliştirme ve ekonomik kalkınma alanlarındaki takviyesinden yıllardır istikrarlı bir halde faydalanıyor. Türkiye, Gagavuzya’nın Moldova içindeki özerkliğini her zaman güçlü bir şekilde savunurken, bölgenin kendi kendini yönetme ve yerel kalkınma haklarını uluslararası platformlarda dile getirmeye de devam ediyor. Gagavuzya Özerk Bölgesi Valisi Evghenia Gutul ise Türkiye ile kültürel alışverişleri teşvik ederek ve ekonomik ve sosyal işbirliklerini genişleterek bu bağların güçlendirilmesine önemli katkılarda bulunuyor. Ancak Gutul’un gözaltına alınması, Moldova’nın merkezi yönetiminin Gagavuzya liderliğine yönelik baskısının çarpıcı bir örneği olarak öne çıkıyor.
Yerel halk çağrı yaptı: “Derhal serbest bırakılmalı”
2023 seçimlerinden bu yana özerkliğini kısıtlamayı amaçlayan bir dizi yasal ve siyasi zorlukla karşı karşıya kalan Gagavuzya Özerk Bölgesi’nin Valisi Evghenia Gutul, idaresinin zayıflatmasına yönelik baskılarla da uğraş ediyor. Moldova yetkilileri, bütçe kaynaklarını bloke ederek ve memleketler arası iştirakleri engelleyerek bölgenin bağımsız karar alma yetkisini kısıtlamayı sürdürüyor. Belgisiz şartlar altında gerçekleştirilen ve siyasi güdümlü olarak nitelendirilen gözaltı ise gerginliği ileri düzeye taşıyor. Lakin bu sürecin temelinde geçmiş periyotlardaki memleketler arası uyuşmazlıklar da yatıyor.
Gagavuzya Meclisi takviye için ayakta
Gagavuzya Halk Meclisi (NSC) temsilcileri, Moldova yetkililerinden “Başkan (Başkan) Evgenia Gutul’un derhal serbest bırakılmasını” talep etti ve Kişinev’de akredite olan yabancı diplomatların duruma müdahale etmesini istedi.
Son Dakika