Asgari ücret trafiği başlıyor! 500 dolar hedefi

Mithat Yurdakul – Asgari ücrette milyonların beklediği ara zam için görüşme trafiği salı günü başlıyor. Türk-İş heyetinin, yüzde 25’in altında bir zam teklifine sıcak bakmaması, bunun üzerinde bir artışı zorlaması bekleniyor. Asgari ücrette “500 dolar” hedefinin tutturulması için ise geçen yılki ara zammın 7 puan üzerinde bir artışa ihtiyaç duyuluyor.
7 milyondan fazla çalışanı ilgilendiren asgari ücrette ara zam oranını görüşmek için ilk toplantı, 13 Haziran Salı günü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ev sahipliğinde düzenlenecek. Toplantıya, Çalışma Bakanlığı yetkililerinin yanı sıra, işçi kesimini temsilen Türk-İş, işverenleri temsilen Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) heyeti katılacak. Toplantıda, ekonomi ve alım gücüyle ilgili verilerin masaya yatırılması bekleniyor.

İşçinin kırmızı çizgisi

Komisyon toplantısında enflasyon verileri ve son günlerde döviz kurlarında yaşanan artış da gündeme gelecek. İşçi temsilcilerinin, mayıs ayında doğal gazdaki “sıfır fiyat” ayarlamasıyla düşen enflasyon oranlarının üzerine refah payı talebini masaya getirmesi bekleniyor. Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, asgari ücrete temmuz zammı için yaptığı “Aşağı yukarı 500 dolar bazında bir oran olacak” açıklaması, ücretlere eklenmesi beklenen refah yapı ile birlikte 12 bin lira seviyesine işaret ederken, işçi temsilcilerinin gündemi ise enflasyon ve döviz fiyatlarının alım gücüne etkisi olacak. Bu yılın başında Türk-İş’in “kırmızı çizgi” olarak dile getirdiği 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 10 bin 362 TL’ye ulaşırken, bir başka kriter sayılan bekar bir çalışanın aylık yaşama maliyeti ise 13 bin 440 TL olarak açıklandı. Kendi verileri ışığında Türk-İş heyetinin, yüzde 25’in altında bir zam teklifine sıcak bakmaması, bunun üzerinde bir artışı zorlaması bekleniyor.

İşverenler ne diyor?

Asgari ücrette işverenlerin talebi ise istihdamın sürdürülebilmesi için asgari ücretin son dönemde düşme eğilimine giren enflasyon oranlarına göre belirlenmesi, işveren prim desteğinin ise artırılarak devam etmesi. İşverenler, asgari ücret için dolar kuru üzerinden yapılan hesaplamalara da karşı çıkıyor.

Hangi oran ne kadar zam demek?

Hükümetin asgari ücreti teklifi henüz netleşmedi. Yüzde 20 zam için net asgari ücret 10 bin 208 TL, brüt asgari ücret 12 bin 10 TL, işveren maliyeti 14 bin 111 TL olacak. Yüzde 25 zam için net ücret 10 bin 634 TL, brüt 12 bin 510 TL; yüzde 30 zam olasılığında net asgari ücret 11 bin 58 TL, brüt 13 bin 10 TL TL olacak. Yüzde 40 zam ihtimalinde de net asgari ücret 11 bin 910 TL, brüt asgari ücret 14 bin 11 TL, işveren maliyeti 16 bin 463 TL olarak hesaplanacak.

Asgari ücrette “500 dolar” hedefinin tutturulması için yüzde 37’lik bir zamma ihtiyaç var. Bu da geçen yılki ara zammın 7 puan üzerinde bir artışa işaret ediyor. Yüzde 30-35 aralığında bir zamla da net 11 bin-12 bin TL bandında bir asgari ücret rakamı ortaya çıkacak. Bu zam oranı, uzmanlarca da daha makul bir oran olarak gösteriliyor.

Yılmaz: Uzlaşmayla bir sonuç çıkacak

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, belirlenecek asgari ücrete ilişkin, “Uzlaşmayla bir sonuç çıkacak, bunu temenni ediyorum. Bu müzakereleri bekleyelim. Çalışanları ve geniş kesimleri enflasyona ezdirmemek cumhurbaşkanımızın temel ilkesidir” dedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Ankara’nın Altındağ ilçesinde hizmete giren ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi) Mezunları Birliği Vakfı (Mebiva) binasının açılışına katıldı. Burada gerçekleştirilen programın ardından basın mensuplarının sorularını cevaplayan Yılmaz, Elmadağ’daki MKE Roket ve Patlayıcı Fabrikası’nda meydana gelen patlamada hayatını kaybeden işçilere Allah’tan rahmet diledi. Adli ve idari soruşturmaların neticesinde daha detaylı bilgilendirmelerin yapılacağını dile getiren Yılmaz, bir gazetecinin asgari ücrete ilişkin sorusuna, “Komisyon toplanacak. Tek taraflı bir hadise değil asgari ücret müzakereleri. İşçi, işveren tarafı var, bir de bakanlığımız, kamu tarafı var” cevabını verdi.
Yılmaz, asgari ücretin belirlenmesinde ekonomik gelişmelerin ve enflasyonun değerlendirileceğini hatırlatarak, “Uzlaşmayla bir sonuç çıkacak, bunu temenni ediyorum. Bu müzakereleri bekleyelim. Detayları tartışmanın anlamı yok” değerlendirmesini yaptı.

Asgari ücret görüşmeleri sonucunun işçiler için hayırlı olması temennisinde bulunan Yılmaz, “Çalışanları ve geniş kesimleri enflasyona ezdirmemek cumhurbaşkanımızın temel ilkesidir, yeni bir hadise değildir. İktidara geldiğimiz günden bugüne hep bu politikayı izledik, bundan sonra da aynı doğrultuda devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

Prim desteği belli olacak

Asgari ücreti; işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, çoğunluk kararıyla belirliyor. Halihazırda asgari ücret, brüt 10 bin 8 lira, net 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak uygulanıyor. Asgari ücretin işverene maliyeti ise 11 bin 759 lira 40 kuruş. Geçtiğimizin yıl asgari ücrete yapılan artış, iki toplantılık bir süreçle karara bağlanmıştı. Bu yıl da hızlı bir süreçle ara zammın netleşmesi bekleniyor. Asgari ücretle birlikte işveren prim desteği de belli olacak. Bunun için, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun asgari ücreti belirlemesini müteakiben TBMM’den yasa çıkarılması bekleniyor.

Milliyet