21° 
Tüm dünyayı tesiri altına alan koronavirüs nedeniyle iş yerlerinde pek çok tedbir alındı. Lakin patronların işe alımlarda ve mevcut çalışanlara aşı mecburiliği getirip getiremeyeceği tartışmaları merak konusu.
Hürriyet’ten Gaye Kobal’ın haberine nazaran: Bu tartışmanın altında aslında aşıya karşı oluşan önyargılar da yatmakta. İstanbul Aile Hekimliği Derneği İdare Konseyi Lideri Dr. Kutbettin Demir, Hürriyet muharriri Fulya Soybaş’a 3 Mart’ta yaptığı açıklamada İstanbul’da 65+ yaş kümesinde aşılamanın yüzde 50 ve biraz üzeri civarda kaldığını belirtti. Bu oranın nedenleri ortasında aşı kararsızlığının da kıymetli bir yer tuttuğu biliniyor.
Şu anda ülkemizde salgın nedeniyle herkesin aşı olmasını zarurî kılan bir yasa yok ancak önümüzdeki devirde bilhassa de iş yerlerinde yaşanabilecek muhtemel senaryolar akılları kurcalıyor.
Çalışanlar patronlarına aşı durumlarını açıklamak zorunda mıdır?
Gelecekte patron çalışanı aşı olmaya zorlayabilir mi?
Covid-19 aşısı çalışanlar ya da işe alım süreçleri için mecburî tutulabilir mi?
Bu soruları ve bahisle ilgili tüm merak edilenleri iş hukuku avukatı Melih Bahtiyar‘a sorduk. Bahtiyar, geçerli mevzuata nazaran çalışanın açık isteği olmadığı surece aşı durumunun patronla paylaşılmasının mümkün olmadığını hatırlatarak, “Aşı olmayan çalışanın iş akdinin patron tarafından haklı nedenle tazminatsız feshedilmesi hukuka terslik teşkil eder” dedi.
Aşı zorunluluğunun fakat yasal bir düzenleme ile hayata geçirilebileceğini de tabir eden Bahtiyar, bu sebeple patronun çalışanlarına aşı mecburiliği getirmesinin hukuken mümkün görünmediğini belirtti. İşte Bahtiyar’ın hurriyet.com.tr’ye özel açıklamalarındansatır başları…
PATRON, İŞE ALACAĞI ŞAHISLAR İÇİN KORONAVİRÜS AŞISI KAİDESİ KOYABİLİR Mİ?
Patron işe alım sırasında koronavirüs aşısı yapmış bir çalışan adayını işe almak isteyebilir. Lakin bu koronavirüs aşısının zorla yaptırılabileceği manasına gelmemektedir. Koronavirüs aşısı yaptırmak istemeyen bir çalışan adayı, patron tarafından bu basamakta tercih edilmeyebilir.
Öbür yandan ise koronavirüs aşısını kural olarak koyan patronun bu aşıyı devletin fiyatsız olarak yapmaması durumunda gerekli maliyetlerini karşılaması da gerekmektedir.
KORONAVİRÜS AŞISI YAPTIRMAK İŞ MÜRACAATLARINDA BİR ADIM ÖNE GEÇİREBİLİR Mİ?
Patron tarafından aşı yaptırmış bir çalışan adayının tercih edilmesi kelam konusu olabilir. Bu konu 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu kapsamında patronun işe alım sırasında uymakla yükümlü olduğu ayrımcılık yasağına terslik teşkil etmemektedir. Çünkü kişi aşı olmaya zorlanamasa da, öbür personellerin sıhhatini korumak ismine aşısız bir işçinin çalıştırılmak istenmemesi makul bir sebep olarak bedellendirilmektedir.
Aşı öncesi ve sonrasında merak edilenler | 11 SORU 11 CEVAP
AŞI DURUMUNUN PATRONLA PAYLAŞILMASI MECBURİ OLABİLİR Mİ?
Çalışanın aşı durumunun patronla paylaşılması açık isteğine bağlıdır. 6698 sayılı Şahsî Bilgilerin Korunması Kanunu unsur 6’da şahısların sıhhatine ait bilgilerin özel nitelikli ferdî bilgi kapsamında olduğu bedellendirilmektedir. Bu husus kapsamında özel nitelikli şahsî bilgilerin ilgililerin açık isteği olmaksızın işlenmesi yasaktır. Bu durumda aşı bilgisinin de çalışanın açık isteğine bağlı olduğu, bu bilginin paylaşılmasının zarurî tutulamayacağını değerlendirmekteyim.
PATRON KORONAVİRÜS AŞISI OLMAYAN ÇALIŞANIN İŞ AKDİNİ FESHEDEBİLİR Mİ?
Koronavirüs olmayan çalışanın iş akdinin patron tarafından 4857 sayılı İş Kanunu unsur 25/ll kapsamında haklı nedenle tazminatsız feshedilmesi hukuka karşıtlık teşkil eder. Çünkü patronun çalışanı aşı olmaya zorlama üzere bir hakkı bulunmamaktadır.
Öbür yandan patron işin yapıldığı yerde işin koşullarına nazaran bir kıymetlendirme yaparak aşının gerekli olduğunu düşünüyorsa ve çalışan aşı olmaya yanaşmıyorsa bu durumda çalışanın iş mukavelesi fakat 4857 sayılı İş Kanunu husus 18 kapsamında geçerli nedenlerle feshedilebilir. Bu durumda da feshe bağlı tazminatların çalışana ödenmesi gerekecektir.
KAMU SIHHATİNİ KIYMETLİ DERECEDE İLGİLENDİRDİĞİ İÇİN TÜM İŞ YERLERİNDE AŞI ZARURİLİĞİ OLABİLİR Mİ? ÜLKEMİZDEKİ HUKUKSAL DÜZENLEMELER BUNA MÜSAADE VERİYOR MU?
Pandeminin önlenmesi için alınacak önlemler kapsamında çalışanların aşı olmaya zorlanması mümkün değildir. Bu konu öncelikle anayasal çerçevede değerlendirilmelidir. Anayasamız “Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılan haller dışında, kişinin beden bütünlüğüne dokunulamaz; isteği olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tabi tutulamaz” kararını içerir. Bu karar kişinin beden dokunulmazlığını sağladığı üzere yasal düzenlemenin bulunduğu durumda zarurî tıbbi müdahalenin yapılabileceğini de belirtmiştir.
Bu kapsamda aşı zaruriliği bireylere lakin yasal bir düzenleme ile gerçekleştirilebilir. Bu sebeple patronun çalışanlarına aşı zaruriliği getirmesi hukuken mümkün görünmemektedir.
‘Koronavirüsü atlattım dediğime bakmayın…’ Uzun Covid’i yaşayanlar ve uzmanlar anlatıyor!
AŞI YAPTIRMAYAN EMEKÇİ TAZMİNATSIZ İŞTEN ATILABİLİR Mİ? BAŞINA BU TÜRLÜ BİR ŞEY GELEN ÇALIŞAN NE YAPMALI?
Aşı yaptırmayan çalışanın iş akdi işin gereğine nazaran fakat geçerli nedenlerle feshe bağlı alacakları ödenmek suretiyle feshedilebilir. Patronun aşı olmayan çalışanın iş akdini haklı nedenle tazminatsız bir biçimde feshetmesi hukuka karşıtlık teşkil eder.
Bu durumda çalışan öncelikle arabuluculuğa başvurarak patrondan feshe bağlı tazminatlarının ödenmesini isteyebilir. Şayet patron tarafından ilgili tazminatlar ödenmezse sonrasında mahkemeden iş akdinin feshinin haklı nedene dayanmadığının tespiti ile tazminatlarının ödenmesine karar verilmesini talep edebilir.
ebilir.
Memurlar
